CZAS NAŚWIETLANIA
Zmiana czasu naświetlania w aparacie jest jednym ze sposobów na dostosowanie ogólnej ekspozycji obrazu. Ma także kreatywne zastosowania. Umożliwia kontrolowanie poziomu rozmycia (lub jego wyeliminowanie) na zdjęciach.
Oto pięć wskazówek, które pomogą Ci opanować tajniki czasu naświetlania i przejąć większą kontrolę nad fotografowaniem dynamicznych wydarzeń, niezależnie od tego, czy robisz zdjęcia na szkolnych zawodach sportowych aparatem bezlusterkowym EOS M, czy fotografujesz sporty motorowe lustrzanką EOS.
Większość aparatów EOS ma specjalny tryb sportowy, który automatycznie konfiguruje ustawienia ekspozycji i ostrości aparatu podczas fotografowania poruszających się obiektów. Zapewnia to doskonałe rezultaty, ale możesz mieć większą kontrolę nad aparatem, jeśli chcesz pracować w kreatywny sposób, uzyskać określony efekt lub dostosować ustawienia do danej sytuacji, np. gdy fotografujesz ręcznie szybko poruszający się obiekt z większej odległości.
Aby uzyskać bezpośrednią kontrolę nad czasem naświetlania, ustaw w aparacie opcję preselekcji czasu (czyli Tv, co oznacza wartość czasu). Następnie możesz ustawić czas naświetlania, obracając pokrętło główne aparatu lub korzystając z ekranu dotykowego, który jest dostępny w wielu aparatach EOS, w tym w modelach Canon EOS M6 Mark II i Canon EOS 90D. Aparat automatycznie dostosuje przysłonę w celu zapewnienia standardowej ekspozycji. Najkrótszy czas naświetlania w aparacie EOS to 1/4000 s lub 1/8000 s, a najdłuższy ustawiany automatycznie czas naświetlania to 30 sekund.
Podczas wyboru czasu naświetlania należy wziąć pod uwagę dwa czynniki: to, czy czas naświetlania jest wystarczająco krótki, aby zapobiec rozmyciu spowodowanemu ruchem aparatu podczas fotografowania z ręki – czyli „drganiom aparatu” – oraz szybkość poruszającego się obiektu.
Czas naświetlenia potrzebny do zapobieżenia efektom drgania aparatu zależy od wielu czynników, w tym od tego, czy używany jest obiektyw z wbudowanym stabilizatorem obrazu (IS), oraz od prędkości wiatru. Jednak najważniejszym czynnikiem jest ogniskowa obiektywu. Im bardziej przybliżony zostanie obraz, tym bardziej zauważalne będą drgania obrazu.
Aby wyeliminować ten problem, skorzystaj z czasu naświetlania, który odpowiada efektywnej ogniskowej lub jest krótszy. W przypadku obiektywu 50 mm użyj czasu naświetlania 1/50 s lub krótszego, a w przypadku obiektywu 200 mm – czasu naświetlania 1/200 s lub krótszego. Weź też pod uwagę szybkość, z jaką porusza się obiekt. Więcej informacji poniżej.
Czas naświetlania wymagany do „zamrożenia” poruszającego się obiektu zależy od jego odległości od aparatu, kierunku ruchu i prędkości, lecz prawdopodobnie będzie wymagany krótszy czas naświetlania, niż mogłoby się wydawać. Czas naświetlania wynoszący 1/250 s spowoduje zamrożenie obiektu, który porusza się wolno, np. osoby pieszej. Do „zamrożenia” ruchu biegnącej osoby może być potrzebny czas od 1/500 s do 1/1000 s. Aby uzyskać ostre ujęcia szybciej poruszających się obiektów, takich jak lecące ptaki czy pędzące samochody, użyj czasu 1/1000 s lub nawet 1/4000 s.
Porównaj te ujęcia poruszającego się motocykla. Widać, że przy czasie naświetlania 1/200 s motocykl i kierowca są rozmyci, co daje ogólne wrażenie ruchu, ale nie umożliwia zarejestrowania szczegółów. Natomiast przy czasie naświetlania 1/1000 s wszystkie szczegóły są wyraźne, a akcja zamrożona.
Należy być przygotowanym na zwiększenie ustawienia czułości ISO z myślą o użyciu krótszego czasu naświetlania, zwłaszcza podczas fotografowania wydarzeń sportowych i dzikich zwierząt.
„Zamrożenie” dynamicznych wydarzeń może sprawić, że nie będą one wyglądały już tak dynamicznie. Zdjęcia poruszających się obiektów często wyglądają bardziej dynamicznie, jeśli obiekt jest wyostrzony, a tło – rozmyte. Aby osiągnąć taki rezultat, ustaw czas naświetlania wystarczająco długi do uzyskania efektu rozmycia. Następnie podążaj aparatem za fotografowanym obiektem z taką samą prędkością, z jaką on się porusza. Technika ta nazywana jest panoramowaniem.
Czas naświetlania zależy od szybkości ruchu obiektu i żądanego stopnia rozmycia tła. Aby zwiększyć szanse na wyostrzenie obiektu, ustaw tryb AF na AI Servo lub Servo. Umożliwi to aparatowi ciągłą regulację ostrości pod kątem ruchomego obiektu. Obiektyw z wbudowanym optycznym stabilizatorem obrazu kompensuje wszelkie „drgania” w pionie podczas przesuwania aparatu w poziomie i na odwrót. Jeśli obiektyw ma przełącznik trybu IS, ustaw go w pozycji 2, aby wykonywać zdjęcia techniką panoramowania. W przypadku tego ustawienia ruch w pionie będzie stabilizowany, a ruch w poziomie będzie powodował rozmycie obrazu.
Aby celowo rozmyć obraz na zdjęciu, możesz użyć względnie długiego czasu ekspozycji, na przykład dłuższego niż sekunda. Aby jednak zapobiec nadmiernej ekspozycji zdjęcia, użyj mniejszego ustawienia przysłony (wyższej liczby f, np. f/16 lub f/22), niższej czułości ISO lub filtra ND w celu ograniczenia ilości światła przedostającego się do aparatu. Teraz możesz przesuwać aparat podczas ekspozycji (co spowoduje rozmycie całego zdjęcia) lub korzystać ze statywu w celu unieruchomienia aparatu, dzięki czemu tylko ruchome elementy ujęcia będą rozmyte. Wypróbuj tę drugą technikę, aby zmiękczyć fale i płynącą wodę w krajobrazie lub rozmyć poruszające się pojazdy i tłum ludzi w mieście.
W przypadku ekspozycji dłuższych niż 30 sekund skorzystaj z trybu Bulb. Niektóre aparaty Canon mają ustawienie „B” na pokrętle wyboru trybów, a w innych trzeba ustawić opcję „M” (tryb ręczny), aby można było przewijać czasy naświetlania do momentu wyświetlenia opcji „BULB”. Użycie zdalnego czasomierza lub przewodowego pilota zdalnego sterowania może pomóc wyeliminować ryzyko drgań powodowanych przez naciśnięcie spustu migawki. Można również skorzystać z aplikacji Canon Camera Connect, która umożliwia zdalne sterowanie aparatem za pomocą smartfona.
Autor: Marcus Hawkins
Wiele przydatnych wskazówek dotyczących fotografii, przewodniki oraz wywiady. W sekcji „Zainspiruj się” znajdziesz między innymi porady jak wybrać najlepszy aparat czy drukarkę, aby móc realizować swoje pomysły.
Wróć do wszystkich wskazówek i technikPODSTAWY FOTOGRAFOWANIA
Dzięki naszym najważniejszym wskazówkom dowiesz się, jak korzystać z techniki panoramowania w celu skuteczniejszego fotografowania dynamicznych wydarzeń.
FOTOGRAFIA SPORTOWA
Wskazówki dotyczące robienia niesamowitych zdjęć dynamicznych wydarzeń aparatem firmy Canon.
FOTOGRAFOWANIE RUCHU
Dowiedz się, jak uchwycić ruch i nadać zdjęciom wrażenie ruchu.