Fotografowanie ruchu: jak uchwycić ruch na zdjęciach

Najważniejszym czynnikiem wpływającym na sposób ukazywania ruchu na zdjęciach jest regulacja czasu naświetlania w aparacie. Warto przetestować czas naświetlania i pobawić się tym parametrem w celu znalezienia odpowiedniego ustawienia. Większość lustrzanek cyfrowych obsługuje maksymalny czas naświetlania na poziomie 1/4000 lub 1/8000 s. Z kolei niektóre aparaty bezlusterkowe EOS umożliwiają korzystania z migawki elektronicznej, która zapewnia jeszcze krótsze czasy naświetlania. Po drugiej stronie skali mamy długi czas naświetlania. Skutkuje on naturalnym rozmyciem poruszających się obiektów, co może być bardzo skuteczne w tworzeniu wrażenia ruchu.

Tryb fotografowania Tv (wartość czasu) w lustrzankach cyfrowych firmy Canon i aparatach bezlusterkowych EOS jest często określany jako tryb preselekcji migawki. Jest to doskonałe rozwiązanie do fotografowania ruchu, ponieważ można po prostu wybrać odpowiedni czas naświetlania, a system pomiarowy aparatu automatycznie dostosuje przysłonę w celu uzyskania prawidłowej ekspozycji.

Jednak w przypadku bardzo mocnego lub słabego oświetlenia zakres dostępnych czasów naświetlania może być ograniczony. Może to oznaczać, że podczas fotografowania w słabym świetle nie można użyć wystarczająco długiego czasu naświetlania, aby „zamrozić” obiekt, a w jasne dni nie można wydłużyć ekspozycji na tyle, aby uzyskać efekt twórczego rozmycia. Najłatwiejszym sposobem na rozwiązanie tego problemu jest użycie trybu automatycznej czułości ISO aparatu w połączeniu z trybem preselekcji migawki. Aparat automatycznie ustawi czułość, co pozwoli fotografować z krótkim lub długim czasem naświetlania.

Czas naświetlania 1/250 s powinien być wystarczająco krótki, aby można było „zamrozić” poruszającą się osobę. Z kolei czas 1/500 s będzie lepszy, jeśli fotografowany obiekt porusza się nieco szybciej. W przypadku szybszych obiektów, takich jak samochody czy ptaki, preferowane są czasy naświetlania 1/2000 s, 1/4000 s lub krótsze. Warto eksperymentować z różnymi czasami naświetlania aż do znalezienia takiego, który się sprawdzi. Przy okazji może to być bardzo dobra zabawa.

Małe dzieci i psy często poruszają się szybko i chaotycznie, więc czas naświetlania 1/1000 s powinien być wystarczający. Podobnie jest w przypadku fotografowania sportowców.

Tryb fotografowania dzieci i zwierząt, który często jest dostępny w aparatach PowerShot, wykorzystuje wiele ramek ustawiania ostrości, aby zapewnić prawidłowe działanie autofokusa śledzącego obiekty. W przypadku aparatów EOS, które nie mają trybu fotografowania dzieci i zwierząt, warto włączyć tryb Servo AF (ciągły autofokus).

Tryb scen sportowych dostępny w większości aparatów firmy Canon to dobry punkt wyjścia do „zamrażania” dynamicznych wydarzeń. Zmienia on parametry fotografowania, aby można było nadać priorytet krótkiemu czasowi naświetlania, a także śledzić poruszające się obiekty w trybie Servo AF i fotografować w trybie serii zdjęć. Jednak w celu uzyskania efektu rozmycia ruchu na zdjęciach sportowych lepiej włączyć tryb Tv (preselekcja migawki) i ustawić wymagany czas naświetlania.

Aparaty z systemu Canon EOS R mają funkcję Eye AF w trybie śledzenia, która umożliwia ustawianie i blokowanie ostrości na oczach fotografowanego obiektu, co stanowi niezawodny sposób śledzenia obiektu podczas jego ruchu.

Długi czas naświetlania i długa ekspozycja umożliwiają tworzenie rozmycia ruchu na zdjęciach. O tym, jak długi musi być czas naświetlania, decyduje szybkość ruchu obiektu.

Czas naświetlania 1/30 s sprawdza się dobrze w przypadku ruchu rowerów, natomiast czas naświetlania od 1/60 s do 1/125 s – w przypadku samochodów i motocykli. Jeśli chcemy uzyskać efekt rozmycia wodospadu, najlepiej użyć relatywnie długiego czasu ekspozycji, od 3 do 5 sekund. Wartości te nadają się również do „rozmywania” na zdjęciach przechadzających się osób. W ten sposób ludzie są skutecznie usuwani z architektonicznych ujęć scen ulicznych i obiektów, w których panuje spory ruch.

W jasnym świetle dziennym ustawienie czasu naświetlania pozwalającego stworzyć efekt rozmycia ruchu może być trudne, nawet jeśli używamy małego otworu przysłony. Aby temu zaradzić, można nałożyć na obiektyw filtr ND (filtr szary) w celu zmniejszenia ilości światła docierającego do matrycy. Pozwoli to wydłużyć czas ekspozycji. W niektórych przypadkach ekspozycja może trwać dłużej niż 30 sekund. W takiej sytuacji należy wybrać tryb ręczny aparatu i użyć ustawienia ekspozycji w trybie Bulb.

Gdy masz kontrolę nad szybkością, możesz wykazać się kreatywnością w kontekście filmów. Zdjęcia poklatkowe polegają na rejestrowaniu wielu kadrów w regularnych odstępach czasu w celu uzyskania efektu przyspieszenia ruchu lub upływu czasu. Musisz zrobić sekwencję zdjęć w regularnych odstępach czasu – więcej informacji można znaleźć w naszym przewodniku po fotografii poklatkowej.

Aparaty takie jak Canon EOS 250D i modele z systemu EOS R mają wbudowany tryb nagrywania poklatkowego, który ułatwia rejestrowanie efektownych filmów.

Wybierz tryb nagrywania Tv w dowolnej lustrzance lub aparacie bezlusterkowym, po czym ustaw czas naświetlania w zakresie od 1 do 4 s. Przybliż obraz i ustaw ostrość automatycznie, lekko naciskając spust migawki. Następnie do końca wciśnij spust migawki, aby rozpocząć ekspozycję, a po upływie około połowy czasu zacznij oddalać obraz za pomocą pierścienia zmiany ogniskowej. Postaraj się zakończyć zmianę ogniskowej wraz z końcem ekspozycji. Możesz również rozpocząć od oddalenia obrazu i przybliżać go podczas ekspozycji.

Rejestrowanie smug światła tworzonych przez poruszające się pojazdy to doskonały sposób na uzyskanie wrażenia ruchu. W ciemnościach szansa prześwietlenia jest niewielka, więc możesz użyć ekspozycji w trybie Bulb i pozostawić migawkę otwartą na kilka minut, aby uzyskać mnóstwo smug światła na zdjęciu. Upewnij się, że aparat jest zamontowany na statywie lub innym solidnym, pozbawionym wibracji wsporniku.

Kolejną sztuczką jest użycie latarki do oświetlenia poruszającego się pojazdu, dzięki czemu oprócz uchwycenia smug światła uzyskasz ładną ekspozycję samochodu, motocykla, pociągu, a nawet roweru. Musisz ustawić lampę błyskową tak, aby wyzwalała błysk na tylną kurtynę migawki, dzięki czemu stanie się to na końcu ekspozycji, a nie na jej początku. W przypadku normalnego błysku na przednią kurtynę migawki smugi światła wydają się rozciągać raczej przed poruszającym się pojazdem, a nie za nim.

Podczas pracy z dłuższym czasem naświetlania w celu uzyskania efektu rozmycia ruchu drgania aparatu stanowią zawsze zagrożenie, zwłaszcza w przypadku teleobiektywów. Skutkuje to rozmyciem także głównego obiektu. Stabilizacja obrazu może być bardzo pomocna. Niektóre obiektywy Canon IS (stabilizator obrazu) mają funkcję automatycznej detekcji panoramowania, która stosuje korekcję tylko w płaszczyźnie pionowej podczas wykonywania zdjęć panoramicznych w poziomie.

Inne obiektywy Canon IS mają 2-trybowe stabilizatory obrazu, gdzie tryb 1 jest przeznaczony do zdjęć statycznych, a tryb 2 – do panoramicznych. Niektóre obiektywy, takie jak Canon RF 70-200mm F2.8L IS USM i EF 70-200mm f/4L IS II USM, mają nawet trzeci przełączany tryb stabilizacji, który zapewnia stabilizację tylko podczas samej ekspozycji. Ułatwia to śledzenie w wizjerze chaotycznie poruszających się obiektów.

W aparatach EOS R5 i R6 firmy Canon zastosowano także technologię IBIS (stabilizacja obrazu w korpusie). Może ona współpracować ze stabilizatorami obrazu optycznie stabilizowanych obiektywów, zapewniając jeszcze większą stabilność obrazu.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć w poradniku Wskazówki dotyczące panoramowania podczas ujęć dynamicznych wydarzeń.

Szereg najnowszych aparatów EOS, w tym Canon EOS 5D Mark IV i modele z systemu EOS R, obsługuje funkcję ekspozycji wielokrotnej. Możesz jej używać w połączeniu z trybem serii zdjęć do rejestrowania wielu etapów akcji w jednym kadrze. Najlepsze rezultaty można uzyskać, gdy występuje wyraźna różnica między obiektem a tłem, na przykład w przypadku jasnego obiektu na ciemnym tle lub odwrotnie. Więcej informacji można znaleźć w naszym przewodniku Fotografowanie z ekspozycją wielokrotną (dostępnym w wybranych językach).

Inną możliwością jest użycie lampy. Lampa błyskowa Canon Speedlite EL-100 ma programowalny tryb lampy stroboskopowej. Wykonanie serii błysków podczas długiej ekspozycji pozwala zarejestrować poruszający się obiekt w kilku punktach wzdłuż jego ścieżki ruchu na nieruchomym tle.

Filmy mogą mieć o wiele większą dynamikę, jeśli będziemy przenosić aparat podczas filmowania, nie ograniczając się do stałego punktu pracy na statywie. Wiele lustrzanek cyfrowych firmy Canon oraz aparaty bezlusterkowe EOS M i EOS R mają funkcję cyfrowego stabilizatora obrazu filmowego (Movie Digital IS). Jest to forma elektronicznej stabilizacji obrazu przeznaczona wyłącznie do filmowania. Może ona zniwelować drgania aparatu i zapewnić bardziej stabilny efekt. Może także współpracować z optyczną stabilizacją obrazu w obiektywach oraz ze stabilizatorem obrazu w korpusie aparatów Canon EOS R5 i R6.


Autor: Matthew Richards