FOTOGRAFIA KRAJOBRAZU

Najważniejsze wskazówki dotyczące fotografowania krajobrazów

Podstawowe umiejętności związane z obsługą aparatu, techniki fotografowania i porady, które pomogą Ci osiągnąć wysoki poziom w dziedzinie fotografii krajobrazowej.
Zdjęcie krajobrazu – drzewo na wzgórzu na tle nieba w odcieniach fioletu.

Spacerując po okolicy, możesz natknąć się na wiele interesujących miejsc i zachwycających krajobrazów. Jednak wybranie miejsca, które warto uwiecznić, może wymagać sporego poświęcenia. Kiedy już znajdziesz wspaniałą lokalizację, trzeba ją należycie odwzorować na zdjęciu. W tym artykule przyjrzymy się najczęstszym błędom popełnianym w kontekście fotografii krajobrazowej i dowiemy się, jak ich unikać.

1. Kompozycja zdjęć krajobrazowych: uchwyć szczegóły na pierwszym planie

Zdjęcie krajobrazu przedstawiające rozłożyste drzewo na zboczu.

Jest to wprawdzie całkiem poprawne zdjęcie krajobrazowe, ale zrobienie go z niższego pułapu wpłynęłoby pozytywnie na jego jakość. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, 24 mm, 1/100 s, f/16 i ISO 160.

Zdjęcie krajobrazu przedstawiające rozłożyste drzewo na wzgórzu, z pokrytą szronem trawą na pierwszym planie.

Nieco niższe położenie aparatu fotograficznego uwydatnia oszronione źdźbła na pierwszym planie zdjęcia, zwiększając atrakcyjność tej części kadru i dodając jej głębi. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, 24 mm, 1/100 s, f/16 i ISO 160.

Zastanów się nad tym, jak uzupełnić odległe scenerie bliższymi szczegółami. Tego rodzaju bliższe elementy, określane czasami mianem pierwszoplanowych akcentów, mogą zdziałać cuda w kwestii kompozycji, prowadząc wzrok widza po ujęciu. Natomiast nudny i pusty pierwszy plan powoduje marnotrawstwo dużej części kadru.

Szukając pierwszoplanowych akcentów, możesz spróbować skorzystać z funkcji Live View i popróbować różnych pozycji aparatu, aby znaleźć najlepszą równowagę między pierwszym planem a tłem. Aparat z obracanym ekranem, taki jak Canon EOS RP, pozwala wygodnie zbliżyć się do ziemi, co jest często konieczne podczas kadrowania kamieni lub roślin. Zawarcie takich elementów na pierwszym planie ułatwia tworzenie zrównoważonej kompozycji. Pamiętaj jednak, że nie każde zdjęcie krajobrazowe wymaga pierwszoplanowego akcentu. Jest to jedynie przydatne narzędzie, po które można sięgnąć, jeżeli pojawi się taka potrzeba.

2. Obiektywy do zdjęć krajobrazowych: nie zawsze musisz korzystać z obiektywu szerokokątnego

Krajobraz – falujące zielone pola poprzecinane rzędami drzew.

Węższy kąt podkreśla wyraziste, późnopopołudniowe barwy na dalszym planie. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, 105 mm, 1/8 s, f/16 i ISO 100.

Szeroki, okryty chmurami krajobraz – falujące zielone pola poprzecinane rzędami drzew.

Ten sam krajobraz z szerszym kadrem zawiera mniej szczegółów. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, 24 mm, 1/8 s, f/16 i ISO 100.

Obiektywy szerokokątne pozwalają uchwycić całą szerokość pięknej scenerii, jednak nie każde ujęcie wymaga szerokiego pola widzenia. Czasami zbliżenie odległych szczegółów zapewnia ciekawsze ujęcie krajobrazu. Standardowy obiektyw zmiennoogniskowy, taki jak Canon RF 24-105mm f/4-7.1 IS STM, którego użyto w tym przypadku, zapewnia odpowiedni zakres ogniskowej dla początkujących fotografów krajobrazu. Dwa analizowane przez nas zdjęcia zostały wykonane na obu krańcach zakresu 24–105 mm, więc jeśli dopiero zaczynasz przygodę z fotografią krajobrazową, ten obiektyw będzie idealnym rozwiązaniem. Kiedy przyjdzie czas na zainwestowanie w lepszy sprzęt, obiektywy z serii L, takie jak Canon RF 24–70mm F2.8L IS USM, zapewnią lepszą odporność na warunki pogodowe i jaśniejszą maksymalną przysłonę. Jednak początkujący użytkownicy mogą skorzystać ze standardowego obiektywu zmiennoogniskowego, który pozwala uzyskać ujęcia o niezwykłym bogactwie szczegółów.

3. Oświetlenie zdjęć krajobrazowych: wybierz odpowiednią porę dnia

Rozłożyste drzewo na polu wznoszącym się wysoko ponad nisko położonymi chmurami.

Fotografowanie w bezpośrednim świetle słonecznym może często prowadzić do powstawania nieestetycznych cieni i zbyt wysokiego kontrastu. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, 1/80 s, f/16 i ISO 125.

Rozłożyste drzewo na polu wznoszącym się wysoko ponad nisko położonymi chmurami, na tle zachodu słońca w odcieniach różu i fioletu.

Czekając na łagodniejsze światło o poranku lub zmierzchu, możesz uzyskać bardziej nastrojowe zdjęcia. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, 0,4 s, f/16 i ISO 100.

Światło, w którym fotografujesz, jest twoim artystycznym wyborem. Może poprawić atmosferę zdjęcia i zapewnić świetne zdjęcia krajobrazowe. Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest fotografowanie w ostrym świetle słonecznym. Może to zapewnić wyraziste kolory, jednak zwykle skutkuje zbyt dużym kontrastem na zdjęciach. Przyjrzyj się różnicom między tymi dwoma fotografiami. Pierwsza została wykonana w bezpośrednim świetle słonecznym. Pozwoliło to uchwycić krajobraz, ale nie nadało mu odpowiedniej atmosfery. Szczegóły na drzewie rozpraszają uwagę, a wzdłuż dolnej krawędzi zdjęcia mamy nieestetyczne pasmo cienia, a nawet cień nieuważnego fotografa. Powrót do tego samego krajobrazu w późniejszych godzinach, gdy drzewo znajduje się w cieniu, pozwolił uzyskać zdjęcie z mniejszą ilością szczegółów, ale za to z lepszym klimatem. Niebo ma teraz ciekawszą barwę, a drzewo – bardziej wyrazisty kształt. Z kolei okryty mgłą dalszy plan jest bardziej spektakularny.

4. Zadbaj o odpowiedni kąt: wypoziomuj horyzont

Zdjęcie drzewa na tle zachmurzonego nieba, otwarte w programie Canon Digital Photo Professional.

Horyzont najłatwiej wypoziomować w aparacie za pomocą linii siatki lub poziomicy, ale ewentualne błędy można również łatwo naprawić później przy obróbce.

Zdjęcie modelu Canon EOS RP na statywie z liniami siatki i poziomicą elektroniczną na obracanym ekranie.

Do wypoziomowania horyzontu można skorzystać z siatki trójpodziału lub z poziomicy dostępnej w wielu aparatach, w tym w modelu Canon EOS RP.

Istnieje kilka sposobów na to, aby zadbać o wypoziomowanie horyzontu na zdjęciu. Włącz podgląd Live View i użyj siatki trójpodziału, aby wypoziomować horyzont. Jeżeli korzystasz ze statywu, w głowicy może znajdować się także pomocna poziomica. Nawet przy korzystaniu z tych pomocy czasami konieczne może okazać się skorygowanie przechylonego ujęcia. Można zrobić to z łatwością w programie Canon Digital Photo Professional. Wystarczy użyć suwaka kąta w ustawieniach narzędzia do kadrowania i skorygować pochylenie.

5. Nie gub ostrości: dbaj o wyostrzenie pierwszego planu i tła

Drzewa pokryte mchem w lesie osnutym mgłą.

Pierwsze zdjęcie zostało zrobione z przysłoną f/4, a tło jest wyraźnie rozmyte. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, 1/160 s, f/4 i ISO 100.

Ostre zdjęcie drzew pokrytych mchem w lesie osnutym mgłą.

Dzięki zastosowaniu małego otworu przysłony (f/16) zarówno pierwszy plan, jak i tło są odpowiednio wyostrzone. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM, 1/80 s, f/16 i ISO 800.

Często w przypadku fotografowania krajobrazów celem jest uchwycenie całej sceny od pierwszego do ostatniego planu z myślą o ukazaniu jak największej ilości szczegółów. Mówimy w tym przypadku o maksymalnej głębi ostrości. Aby osiągnąć taki efekt, należy ustawić mały otwór przysłony (wysoką wartość f). Powyższe przykłady przedstawiają różnicę między fotografowaniem krajobrazu z szeroko otwartą lub przymkniętą przysłoną.

Na pierwszym zdjęciu użyto przysłony f/4. Drzewo na pierwszym planie jest ostre, ale dalszy plan jest już bardziej rozmyty. Na drugim ujęciu mniejszy otwór przysłony (f/16) umożliwia wyraźniejsze uchwycenie zarówno pierwszego planu, jak i tła. Jeśli naszym celem jest podkreślenie jednego z kluczowych elementów krajobrazu, to zalecana będzie szeroko otwarta przysłona, natomiast w większości przypadków lepiej będzie zastosować mały otwór przysłony i maksymalną głębię ostrości. Łatwym sposobem na ustawienie przysłony pod kątem fotografowania krajobrazów jest skorzystanie z trybu Av i wybranie małego otworu przysłony, np. f/16. Uważaj na czas naświetlania – jeśli jest zbyt długi, konieczne może okazać się użycie statywu lub zwiększenie czułości ISO w celu zapobieżenia rozmyciom obrazu.

Aby uzyskać jak najostrzejsze zdjęcia krajobrazów, musisz znaleźć „idealne ustawienie” obiektywu. Ogólna zasada jest taka, że obiektyw zapewnia największą ostrość na poziomie dwóch wartości f od najszerszego ustawienia przysłony. Jeżeli korzystasz z obiektywu z maks. przysłoną f/2,8, to takim „idealnym ustawieniem” będzie wartość około f/5,6.

Typowym problemem, z jakim borykają się fotograficy krajobrazów, jest to, że po wyostrzeniu jakiegoś elementu pierwszego planu, pojawia się ryzyko rozmycia elementów na dalszym planie. Jeśli natomiast wyostrzymy elementy znajdujące się w tle, to pierwszy plan zostanie rozmyty. Ustawienie ostrości na punkt zgodny z odległością hiperfokalną pomaga wyostrzyć większą część ujęcia – trzeba znaleźć najbliższy punkt, którego wyostrzenie zapewni także ostrość tła na akceptowalnym poziomie. Ta technika jest prostsza, niż mogłoby się wydawać. Obliczenia można wykonać za pomocą kalkulatora głębi ostrości (DOF) i odległości hiperfokalnej w aplikacji Photo Companion.

6. Perspektywa na zdjęciach krajobrazowych: nie fotografuj wszystkiego z poziomu oczu

Fotograf kucający na plaży w celu zrobienia zdjęcia wiktoriańskiej latarni morskiej z niskiego pułapu.

Niższy pułap zapewnia ciekawszą kompozycję – zwiększa wymowę odbicia i ogranicza ilość miejsca, jaką zajmuje w kadrze mniej interesujący pas plaży.

Wiktoriańska latarnia morska odbijająca się w kałuży na piasku.

Obracany ekran pozwala z łatwością przygotować kompozycję zdjęcia z nietypowej wysokości. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, 1/100 s, f/11 i ISO 4000.

Często zdjęcia wykonywane są na poziomie oczu, ale nie zawsze zapewnia to interesujące ujęcie. Spróbuj umieścić aparat wysoko lub nisko, aby poeksperymentować z różnymi pułapami – pozwoli to znaleźć ciekawszy punkt widzenia. Na przykład odbicia często wyglądają lepiej, jeśli aparat jest trzymany nisko nad wodą. Może tu pomóc aparat z obracanym ekranem, taki jak Canon EOS RP, ponieważ dzięki niemu możemy stworzyć kompozycję ujęcia, trzymając aparat nisko nad ziemią lub wysoko nad głową, bez uczucia fizycznego dyskomfortu.


Autor: James Paterson

Powiązane produkty

Powiązane artykuły

  • FOTOGRAFIA KRAJOBRAZU

    Jak fotografować krajobrazy z ręki

    Dowiedz się, jak fotografować krajobrazy bez statywu.

  • PODSTAWY FOTOGRAFOWANIA

    Sekwencja nastaw ostrości (focus stacking) dla początkujących

    Fotograf Matt Doogue wyjaśnia, w jaki sposób narzędzia sekwencji nastaw ostrości (focus stacking) firmy Canon mogą pomóc w makrofotografii i fotografowaniu krajobrazów z zachowaniem ostrości od przodu do tyłu.

  • PODSTAWY EDYCJI

    Jak edytować zdjęcia krajobrazowe pod kątem drukowania

    Techniki edycji, dzięki którym zdjęcia krajobrazowe staną się dziełami sztuki.

  • FOTOGRAFIA KRAJOBRAZU

    Wskazówki dotyczące fotografowania pejzaży morskich

    Dowiedz się, jak robić wspaniałe zdjęcia pejzaży morskich, korzystając z naszych profesjonalnych wskazówek.