Wskazówki dotyczące fotografowania Księżyca: jak robić nieziemskie zdjęcia nocnego nieba

Postępuj zgodnie z tym szczegółowym przewodnikiem dotyczącym kreatywnej fotografii księżycowej, a wkrótce zaczniesz robić ponadczasowe zdjęcia niebiańskiego towarzysza Ziemi.
Zbliżenie Księżyca, na którym widoczna jest tylko jedna czwarta jego powierzchni, wykonane aparatem Canon EOS R8 przez astrofotografkę Marę Leite.

Księżyc od zawsze przyciąga uwagę fotografów na całym świecie, zwłaszcza w tych rzadkich przypadkach, gdy pojawia się jako Superksiężyc, a nawet Krwawy Księżyc. Jednak rzeczywiste odwzorowanie może być trudne. Wyzwaniem może być fotografowanie jasnego obiektu, który znajduje się bardzo daleko w słabym świetle, a także kadrowanie i ustawianie ostrości przy dużych ogniskowych. Jednak odpowiedni zestaw fotograficzny i ustawienia ekspozycji oraz staranne planowanie przed wyruszeniem w drogę umożliwiają wykonywanie niezwykle szczegółowych zdjęć i nastrojowych pejzaży Księżyca. Tutaj udostępniamy wszystkie informacje potrzebne do fotografowania Księżyca z fachowymi poradami dotyczącymi ustawień i zestawu, a także wskazówki astrofotografki Mary Leite dotyczące robienia atrakcyjnych zdjęć Księżyca.

1. Informacje o Księżycu

Fragment półksiężyca widoczny między dwoma filarami kościoła; zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10.

„Do śledzenia różnych faz Księżyca można wykorzystać aplikacje lub strony internetowe” – mówi Mara, wielokrotnie nagradzana fotograf krajobrazu i astrofotografka. „Zawierają one informacje o wschodach i zachodach Księżyca w dowolnej lokalizacji na świecie”. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10 z obiektywem Canon RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM; 100 mm, 1/5 s, f/6,3 i ISO 1250. © Mara Leite

Liście na gałęzi na tle rozmytego Księżyca w pełni; zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10.

„Niektóre aplikacje mogą nawet śledzić ruch Księżyca na niebie i obliczać, jak duży będzie w porównaniu z fotografowanym obiektem” – mówi Mara. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10 z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM; 400 mm, 1/320 s, f/9 i ISO 1250. © Mara Leite

Księżyc wykonuje obieg wokół Ziemi w ciągu 27,322 dnia. Cykl ten podzielony jest na fazy: nów, sierp przybywający, pierwsza kwadra, rosnący garb, pełnia, znikający garb, trzecia kwadra, znikający sierp i ponownie nów. Każda faza nie tylko daje inną perspektywę na Księżyc, ale także wpływa na warunki oświetleniowe, od jasnej pełni do ledwo widocznego nowiu.

Niektóre punkty w kalendarzu księżycowym są naprawdę wyjątkowe. Kiedy Księżyc zbliża się do Ziemi i moment ten zbiega się z pełnią – czasem miesiąca, w którym Słońce, Księżyc i Ziemia znajdują się w jednej linii – na niebie widać powiększony Księżyc lub Superksiężyc. Krwawy Księżyc – gdy zwykły Superksiężyc zbiega się z całkowitym jego zaćmieniem – występuje jeszcze rzadziej. Oznacza to, że Ziemia całkowicie blokuje bezpośrednie światło słoneczne przed dotarciem do Księżyca, a pozostaje jedynie załamane światło z atmosfery ziemskiej, które powoduje, że Księżyc przybiera barwę bladoczerwoną.

2. Planowanie

Półksiężyc widoczny na nocnym niebie za latarnią morską; zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8.

„Śledzenie prognozy pogody jest konieczne z oczywistych powodów” – mówi Mara. „W przeciwieństwie do deszczu lub pełnego zachmurzenia pojedyncze chmury nie zawsze są złe. Mogą wprowadzić element dramatyzmu i tajemniczości do zdjęć Księżyca. Zalecam sprawdzenie procentowego zachmurzenia i prędkości wiatru na stronach pogodowych lub w lokalnym centrum meteorologicznym”. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8 z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM; 100 mm, 1,6 s, f/5,6 i ISO 6400. © Mara Leite

Księżyc w pełni widoczny nad portugalskim klasztorem; zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8.

„Jeśli to możliwe, idę na miejsce przed planowanym czasem fotografowania, aby sprawdzić, czy w moim polu widzenia nie ma przeszkód i czy dane miejsce jest dostępne po godzinach pracy” – mówi Mara. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8 z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM; 325 mm, 1/320 s, f/8 i ISO 1600. © Mara Leite

Fotografowanie Księżyca to nie tylko ciekawy test umiejętności obsługi aparatu, ale także fascynujący sposób poznania ruchów Ziemi i jej satelity. Możemy dokładnie określić, gdzie Księżyc wzejdzie, po jakim łuku będzie się poruszał na niebie i gdzie zajdzie — każdej nocy przez kolejne lata. Istnieje kilka przydatnych aplikacji na telefon, które mogą pomóc w precyzyjnym planowaniu kątów. W dużym przybliżeniu, Księżyc w pełni pojawi się dokładnie naprzeciw zachodzącego słońca.

Pamiętaj, aby wziąć pod uwagę porę dnia. Księżyc jest chyba najbardziej imponujący, gdy po raz pierwszy pojawia się na horyzoncie – zjawisko to znane jest jako „wschód Księżyca”. Fotografie Superksiężyca mogą być szczególnie efektowne. Światło musi przemieszczać się poprzecznie przez ziemską atmosferę, więc księżyc nabiera ciepłej, czerwonawej barwy. Jest to również moment, w którym Księżyc wydaje się być największy, choć jest to iluzja – rozmiar pozostaje taki sam przez całą noc, ale krzywizna atmosfery działa jak szkło powiększające.

Ważne jest również, aby przed wyjściem sprawdzić prognozę pogody. Przejrzyste warunki zapewniają optymalną widoczność. Wybierz lokalizacje, które zapewniają dobry widok na to, co się dzieje i będą interesujące wizualnie – jak wciągająca panorama miasta – ale niezbyt rozpraszające. Upewnij się, że Twój sprzęt jest gotowy do pracy. Innymi słowy, że jest spakowany i ma naładowany akumulator. Księżyc porusza się szybko, więc lepiej nie tracić czasu na powrót do domu po brakujący element wyposażenia.

3. Ustawienia do fotografowania Księżyca

Osoba regulująca obracany ekran aparatu Canon EOS RP podczas fotografowania Księżyca.

Fotografowanie tak jasnego obiektu otoczonego ciemnością może powodować problemy z ekspozycją, dlatego spróbuj ustawić ekspozycję ręcznie.

Ekran aparatu Canon EOS RP z ustawieniami wzmocnienia krawędzi.

Jeśli masz trudności z zablokowaniem ostrości na Księżycu, spróbuj ręcznie ustawić ostrość. Użyj podglądu Live View i włącz funkcję wzmacniania krawędzi, aby mieć pewność, że szczegóły są ostre.

Automatyczne tryby ekspozycji mogą nie działać w sposób spójny podczas fotografowania Księżyca, dlatego najlepiej jest korzystać z ręcznej regulacji ekspozycji. Intensywność światła słonecznego padającego na Księżyc pozostaje zasadniczo taka sama, więc istnieje prosta zasada ekspozycji, której możemy użyć jako wskazówki – zasada „looney 11”. Ustaw przysłonę na f/11 i dopasuj czas naświetlania do odwrotności czułości ISO, więc przy ISO 100 użyjemy 1/100 s, przy ISO 200 będzie to 1/200 s itd. Nie jest to jednak zasada żelazna — czas naświetlania i przysłonę można zmieniać wokół tych wartości, aż obraz będzie wyglądał prawidłowo.

4. Najlepszy zestaw do fotografowania Księżyca

Fragment półksiężyca wyłaniający się zza latarni; zdjęcie zrobione aparatem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

Aparat Canon EOS R10 może precyzyjnie ustawiać ostrość w słabym oświetleniu – nawet na poziomie -4 EV. Zestaw go z niedrogim, ale wydajnym obiektywem RF 24-105mm F4-7.1 IS STM, aby robić piękne zdjęcia Księżyca. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R10 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 105 mm, 1/5 s, f/7,1 i ISO 800. © Mara Leite

Księżyc w pierwszej kwadrze widoczny na niebie; zdjęcie zrobione obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM.

Dzięki 5,5-stopniowemu optycznemu stabilizatorowi obrazu model Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM to doskonały obiektyw do fotografowania Księżyca, ponieważ zapewnia większą stabilność w przypadku zdjęć z ręki – świetnie sprawdza się, gdy użytkownik nie ma czasu na zabawę ze statywem. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8 z obiektywem Canon RF 100-400mm F5.6-8 IS USM; 400 mm, 1/200 s, f/8 i ISO 1000. © Mara Leite

Długi obiektyw jest niezbędny do robienia zdjęć Księżyca z bliska, ale nie przejmuj się, jeśli dopiero zaczynasz. Jasny, drogi obiektyw nie jest niezbędny, ponieważ Księżyc jest tak jasny, że nie trzeba korzystać z największych otworów przysłony dostępnych w najwyższej klasie superteleobiektywów. Nawet standardowy zoom, taki jak w obiektywie Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM lub RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM, może się sprawdzić – być może nie pozwoli wypełnić całego kadru, ale zawsze można przyciąć obszar obrazu nieco później. W tym miejscu swoją wartość pokazują aparaty z systemu EOS R o wysokiej rozdzielczości. Pełnoklatkowy aparat Canon EOS R8 zapewnia niezwykle wyraźne obrazy nawet przy słabym oświetleniu, a matryce APS-C w aparatach Canon EOS R10 i EOS R50 zapewniają węższe pole widzenia, zapewniając większy zasięg w przypadku szerszych obiektywów.

5. Przybliżenie obiektu

Zbliżenie Księżyca ukazujące cechy i szczegóły jego powierzchni.

Ubywający lub przybywający Księżyc garbaty (gdy jest w około trzech czwartych pełny) to świetny czas na uchwycenie szczegółów jego powierzchni. Wykonane aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 800mm F11 IS STM i konwerterem Extender RF 2x, 1600 mm, 1/50 s, f/22 i ISO 100.

Księżyc w pełni jest czarujący, jednak może to nie być najlepszy czas na wykonywanie zdjęć, jeśli chcesz uchwycić cechy powierzchni, takie jak kratery. Podobnie jak wysuwana lampa błyskowa aparatu oświetla twarz, przednie światło słoneczne podczas pełni Księżyca eliminuje wiele cieni. W innych porach miesiąca światło słoneczne jest bardziej z boku, przez co tworzy rozjaśnienia i cienie niezbędne do ukazania konturów i szczegółów księżycowego krajobrazu. Doskonałym obiektywem do zdjęć z małej odległości jest obiektyw RF 100-400mm F5.6-8 IS USM, który łączy w sobie długi teleobiektyw zmiennoogniskowy ze stabilizacją obrazu. Jeśli chcesz wypełnić kadr, wybierz bardzo długi obiektyw, taki jak RF 600mm F11 IS STM. Przysłona f/11 jest idealna do fotografowania Księżyca, ponieważ pasuje do zasady ekspozycji „looney 11”. Jeśli chcesz zwiększyć zasięg obiektywu, przydatne mogą być konwertery obiektywów, takie jak Extender RF 1.4x i Extender RF 2x.

6. Szerszy kadr

Księżyc świecący jasno na ciemnym niebie ponad nocną sceną obejmującą rzekę, most, łódź i miejski krajobraz w tle.

W poszukiwaniu nowych lokalizacji Mara korzysta z map internetowych i mediów społecznościowych. Szuka w ten sposób interesujących obiektów i pierwszego planu na danym obszarze. „Warto też pytać lokalnych mieszkańców” – mówi. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8 z obiektywem Canon RF 14-35mm F4L IS USM; 19 mm, 20 s, f/22 i ISO 640. © Mara Leite

Księżyc widoczny wysoko na niebie nad jasnopomarańczowymi chmurami i zbiornikiem wodnym, sfotografowany o wschodzie słońca aparatem Canon EOS R8.

Przysłona f/4 w obiektywie Canon RF 14-35mm F4L IS USM pozostaje stała w całym zakresie ogniskowych. Oznacza to, że nie ma zmian czasu otwarcia migawki i czułości ISO podczas powiększania Księżyca. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R8 z obiektywem Canon RF 14-35mm F4L IS USM; 17 mm, 1/500 s, f/6,3 i ISO 2500. © Mara Leite

Poeksperymentuj kreatywnie z szerszym obiektywem, takim jak Canon RF 14-35mm F4L IS USM. Pozwoli to wkomponować Księżyc w istniejący krajobraz. Chociaż Księżyc często robi duże wrażenie, gdy jest widziany w odosobnieniu, wprowadzenie znanych punktów orientacyjnych lub konkretnej panoramy pomaga dodać kontekst i pozwala tworzyć ciekawe kompozycje. Można też pobawić się skalą obiektów, aby spotęgować efekt.

Wznieś swoją fotografię Księżyca na wyższy poziom dzięki wskazówkom i inspiracjom profesjonalnego fotografa, Andrew Fusek Petersa*.


Autorzy: James Paterson, Phil Hall i Rachel Segal Hamilton

* Zasób dostępny tylko w wybranych językach.

Produkty powiązane

Powiązane artykuły

Fotografowanie nocnego nieba

Najlepsze techniki fotografowania gwiazd, w tym filmy poklatkowe i zdjęcia ze śladami ruchu gwiazd.

Najlepszy zestaw podstawowy do zdjęć nocnych

Aparaty i obiektywy do fotografowania nocnego nieba.

Jak kontrolować ekspozycję

Przejmij kontrolę nad przysłoną, czasem naświetlania i czułością ISO.

Tworzenie układu słonecznego z papieru

Poświęć trochę czasu na ponowne nawiązanie kontaktu, naukę i zabawę, korzystając z kolekcji papierowych rękodzieł o tematyce kosmicznej z Creative Park.