A close-up of a snail on a leaf. Taken on a Canon EOS 77D with a Canon EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM lens.

MAKROFOTOGRAFIA

Fotografowanie jesienią w trybie makro

Fotografowanie z bliska to esencja makrofotografii. Uwydatnia ono faktury, których nie dostrzega ludzkie oko, i pokazuje piękno ukryte w szczegółach. Aby zajmować się makrofotografią, nie trzeba daleko podróżować. Codzienne obiekty oglądane z bliska zyskują nową perspektywę, dlatego ogród lub lokalny park mogą być idealnym poligonem doświadczalnym.

1. Jaki sprzęt będzie potrzebny do makrofotografii?

Wiele obiektywów umożliwia ustawianie ostrości z bliska, ale tylko prawdziwy obiektyw makro umożliwia powiększenie w skali co najmniej 1:1, czyli do rzeczywistego rozmiaru. Oznacza to, że gdy aparat zostanie ustawiony w minimalnej odległości ostrzenia, obraz utworzony na matrycy będzie miał taki sam rozmiar jak fotografowany obiekt.

Ten typ obiektywu charakteryzuje się bardzo małą minimalną odległością ostrzenia, co oznacza, że można zbliżyć się na niewielki dystans i wypełnić kadr małymi obiektami. Na przykład obiektyw Canon EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM może ustawić ostrość nawet z odległości 3 cm. Obiektyw ten jest także wyposażony w zmyślną, wbudowaną lampę błyskową LED do makrofotografii, która eliminuje cienie pojawiające się na fotografowanym obiekcie po zbliżeniu aparatu. Jeśli masz aparat serii EOS M, taki jak Canon EOS M50 lub Canon EOS M6 Mark II, obiektyw Canon EF-M 28mm f/3.5 Macro IS STM zapewnia taką samą lampę błyskową do makrofotografii.

A Canon EOS 77D with a Canon EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM lens and a tripod lie on long grass.

Jeśli chcesz zapoznać się z makrofotografią przed zakupem specjalnego obiektywu, możesz skorzystać z akcesoriów, które zwiększają zakres powiększenia standardowego obiektywu. Jeśli na przykład założysz pierścień pośredni Canon EF 25 II lub pierścień pośredni Canon EF 12 II na tył zgodnego obiektywu, możesz ustawić ostrość z mniejszej odległości niż zwykle. Podobny efekt można uzyskać po założeniu soczewki Canon 250D 58mm lub Canon 500D 77mm na przednim mocowaniu filtra.

Bez względu na to, na które rozwiązanie makrofotograficzne się zdecydujesz, efekty drgań aparatu będą jednakowo większe podczas pracy blisko obiektu, dlatego utrzymywanie sprzętu w stabilnej pozycji na statywie lub podobnym wsporniku pozwoli uzyskać wyraźniejszy obraz.

2. Jak przygotować się do makrofotografii?

Wiele aparatów EOS ma specjalny tryb makro, ale w celu zwiększenia możliwości kreatywnej pracy należy ustawić w aparacie tryb preselekcji przysłony (Av) lub tryb ręczny (M). Oba te tryby fotografowania umożliwiają wybór przysłony, która ma znaczący wpływ na formę i styl makrofotografii, a także na ekspozycję.

Preselekcja przysłony jest najłatwiejszym trybem dla początkujących, ponieważ aparat automatycznie ustawia czas naświetlania, aby zapewnić zrównoważoną ekspozycję w połączeniu z wybraną przysłoną. Gdy uznasz, że możesz już przejąć pełną kontrolę nad ustawieniami, przełącz aparat na tryb ręczny.

3. Zalety zastosowanego zestawu (EOS 77D + 35mm f/2.8 Macro)

Obiektyw makro w połączeniu z matrycą o rozdzielczości 24,2 megapiksela w aparacie Canon EOS 77D umożliwia uchwycenie drobnych włosków na nogach tej muchy i jej ogromnych czerwonych oczu z niezwykłą szczegółowością.

Aparat Canon EOS 77D to doskonałe rozwiązanie do makrofotografii. Matryca CMOS o rozdzielczości 24,2 megapiksela umożliwia rejestrowanie niewiarygodnego poziomu szczegółów, a obracany ekran dotykowy ułatwia robienie zdjęć pod nietypowymi kątami, np. tuż znad ziemi.

Aby w pełni wykorzystać możliwości odwzorowywania szczegółów dzięki obiektywowi makro i matrycy CMOS o wysokiej rozdzielczości, należy zadbać o to, aby aparat nie poruszał się podczas ekspozycji. Nawet niewielkie wibracje mogą wpływać na jakość zdjęć, dlatego warto rozważyć skorzystanie z samowyzwalacza i fotografować z aparatu umieszczonego na statywie. Obiektyw Canon EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM ma stabilizator obrazu, który jest bardzo przydatny podczas fotografowania w ruchu. Jeśli aparat jest umieszczony na statywie, należy wyłączyć funkcję stabilizatora obrazu, ponieważ wewnętrzny mechanizm, który ma przeciwdziałać ruchom aparatu, może wywołać przeciwny efekt, gdy nie wykryje żadnego ruchu. (Niektóre obiektywy są wyposażone w funkcję wykrywania statywu, ale nie wszystkie. Z tego względu warto wyłączać stabilizator obrazu ręcznie, zwłaszcza w przypadku długich ekspozycji).

Aby dodatkowo zmniejszyć drgania mechaniczne, można włączyć funkcję blokady lustra podniesionego w menu głównym aparatu lub ustawić tryb podglądu Live View, aby lustro zostało automatycznie zablokowane w odpowiedniej pozycji. Można też korzystać z połączenia Wi-Fi aparatu Canon EOS 77D, aby zdalnie sterować aparatem za pomocą aplikacji Canon Camera Connect zainstalowanej w telefonie lub tablecie.

4. Przysłona

Powiązane artykuły
See glorious autumn through fresh eyes

FOTOGRAFOWANIE JESIENIĄ

Świeże spojrzenie na przepiękną jesień

Fotograf przyrody Theo Bosboom dzieli się swoimi sekretami i wyjaśnia, jak z wyjątkowej perspektywy uchwycić jesień w całej okazałości.

How to capture nature in the city

FOTOGRAFIA PRZYRODNICZA

Jak fotografować przyrodę w mieście

Ossi Saarinen opowiada o optymalnych ustawieniach swojego aparatu i kreatywnych technikach fotografowania przyrody w mieście.

Discover the world of insects

MAKROFOTOGRAFIA

Odkryj świat owadów

Pokaż sekretne życie maleńkich stworzeń, korzystając z porad, których udziela Pierre Anquet.

Niska wartość f oznacza, że ostrość ustawiona jest na ślimaku, natomiast tło jest delikatnie rozmyte.

Wybór przysłony wpływa na „głębię ostrości”, czyli na zakres, w jakim obiekt fotografowany w trybie makro pozostaje wyostrzony. Niskie wartości przysłony, takie jak f/2,8 i f/4, pozwalają uzyskać małą głębię ostrości (tylko mały obszar jest wyostrzony). Z kolei wysokie wartości f, np. f/11 i f/16, zapewniają większą głębię ostrości (większa część obiektu jest wyostrzona).

W fotografii zbliżeniowej nawet duża głębia ostrości może wynosić zaledwie kilka milimetrów, dlatego podczas regulacji ostrości nie ma miejsca na błędy. Tło będzie i tak pozbawione ostrości, jednak użycie mniejszego otworu przysłony (większej wartości f) pozwoli wyostrzyć większą część obiektu, a większy otwór przysłony (niższa wartość f) umożliwi wyostrzenie mniejszej powierzchni obiektu i rozmycie jego pozostałej części.

5. Czas naświetlania

Mała głębia ostrości przy tej przysłonie sprawia, że zakres ostrzenia jest bardzo mały, dzięki czemu nawet niektóre części listka nie są ostre.

Aby zachować stałą ekspozycję przy zmianie przysłony, należy zmienić czas naświetlania lub czułość ISO. Zmiana czułości ISO może jednak wpłynąć na jakość obrazu, dlatego warto najpierw ustawić przysłonę i czas naświetlania zgodnie z zamierzeniami artystycznymi, a dopiero później określić czułość ISO.

Oto schemat działania: wraz ze wzrostem liczby f zmniejsza się rozmiar otworu przysłony obiektywu. W rezultacie do aparatu dostaje się mniej światła, dlatego czas naświetlania musi być dłuższy, aby obraz nie był zbyt ciemny. W przypadku wybrania mniejszej liczby f otwór przysłony w obiektywie zwiększa się, dlatego czas naświetlania musi być krótszy, aby obraz nie był zbyt jasny.

Może wydawać się dziwne, że niska wartość f, np. f/4, skutkuje dużym otworem przysłony, a duża wartość f, np. f/16, skutkuje małym otworem przysłony. Jednak wystarczy spojrzeć na te liczby jak na ułamki, a wszystko stanie się jasne: 1/4 jest większa niż 1/16.

Powyższe zdjęcie wykonano z przysłoną f/2,8, która jest najniższym ustawieniem przysłony w obiektywie Canon EF-S 35mm f/2.8 Macro IS STM. Jak widać, mała głębia ostrości przy tym ustawieniu przysłony skutkuje mniejszym obszarem ostrości i pięknym rozmyciem tła.

6. Czułość ISO

Regulacja czułości ISO umożliwia stosowanie mniejszych otworów przysłony i krótszych czasów naświetlania.

Aby uzyskać obrazy o najlepszej jakości, użyj ustawień niskiej czułości ISO, takich jak ISO 100, ISO 200 i ISO 400. W przypadku takich czułości czas naświetlania może być zbyt długi, abyśmy uzyskali ostre zdjęcia po ustawieniu małego otworu przysłony lub podczas fotografowania w słabym świetle.

Zwiększenie czułości ISO umożliwi zastosowanie krótszego czasu naświetlania, ale wyższa czułość ISO może prowadzić do zwiększenia ilości szumów obrazu – cyfrowego odpowiednika ziarna filmu. Aby to ograniczyć, można zwiększyć poziom redukcji zakłóceń przy wysokiej czułości ISO. Opcja ta znajduje się w czerwonym menu fotografowania aparatu.

7. Kreatywna praca

Przy tej przysłonie (f/2,8) łodyga bambusa jest wyostrzona, ale tło jest rozmyte.

Jedną z zalet makrofotografii jest to, że możesz tworzyć niesamowite zdjęcia tuż za progiem własnego domu. Codzienne przedmioty mogą stać się fascynującymi obiektami, gdy pokażesz je w nowym świetle. Możesz przy tym swobodnie eksperymentować z ustawieniami aparatu.

Jednym z najprostszych sposobów na to, by to osiągnąć, jest eksperymentowanie z przysłoną. W powyższym przykładzie przysłona została ustawiona na f/2,8. Ten obraz ma delikatne, rozmyte tło, ale ostrość łodygi bambusa na pierwszym planie jest idealna.

Zmniejszenie otworu przysłony oznacza, że można zobaczyć więcej szczegółów tła.

Następne zdjęcie (powyżej) wykonano przy ustawieniu f/5. W porównaniu ze zdjęciem wykonanym przy ustawieniu f/2,8 widocznych jest więcej szczegółów tła.

Dalsze zmniejszenie przysłony oznacza, że w tle jest teraz dużo więcej widocznych szczegółów.

Powyższe zdjęcie wykonano przy mniejszej przysłonie: f/8. Ekspozycja jest zbliżona do tego, co widzimy na innych zdjęciach, ale w tle widać teraz dużo więcej szczegółów. Pokazuje to, że w świecie makrofotografii niewielkie korekty mogą mieć ogromne znaczenie.

Jesień to doskonały moment na to, aby poćwiczyć makrofotografię. Gdy zielone kolory zmieniają się w brązy, a natura przygotowuje się do zimy, w szczegółach możesz odnaleźć prawdziwe piękno. Wyjdź za próg swego domu i dokładnie przyjrzyj się otoczeniu.


Autorzy: Ian Wade i Marcus Hawkins

Powiązane produkty

Powiązane artykuły

Wiele przydatnych wskazówek dotyczących fotografii, przewodniki oraz wywiady. W sekcji „Zainspiruj się” znajdziesz między innymi porady jak wybrać najlepszy aparat czy drukarkę, aby móc realizować swoje pomysły.

Wróć do wszystkich wskazówek i technik