TECHNIKI OŚWIETLANIA

8 wskazówek dotyczących optymalnego wykorzystania światła zastanego

Światło jest najistotniejszym elementem każdego zdjęcia. Dowiedz się, jak znaleźć najlepsze światło – naturalne lub sztuczne – i czego potrzeba, aby je uchwycić.
Aparat Canon EOS R6 rejestruje obraz dziecka trzymającego w ręku baloniki w świetle zachodzącego słońca.

Kiedy warunki oświetleniowe współgrają z ujęciem lub obiektem znajdującym się przed Tobą, rezultaty mogą być rewelacyjne. Umiejętność rozpoznawania najlepszego dostępnego źródła światła – naturalnego lub sztucznego – może przynieść ogromne korzyści. Co najlepsze, nie potrzebujesz drogiego zestawu oświetleniowego, aby w pełni wykorzystać światło. Wystarczy jedynie umiejętność dostrzeżenia dobrego światła. Gdy zaczniesz szukać, okaże się, że jest ono wszędzie wokół.

Oto osiem wskazówek dotyczących skutecznego fotografowania w świetle zastanym.

1. Wykorzystaj porę dnia na swoją korzyść

Łódź płynąca w południe po rzece Douro w Porto (Portugalia). Zdjęcie zrobione aparatem EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

W południe w pogodny dzień promienie słoneczne padają z góry, mają chłodną barwę i tworzą ostre cienie nad nabrzeżem rzeki w Porto. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 44 mm, 1/125 s, f/10 i ISO 100.

Zachodzące słońce nad rzeką Douro w Porto (Portugalia). Zdjęcie zrobione aparatem EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

Blisko zmierzchu niski kąt padania promieni słonecznych sprawia, że światło jest cieplejsze, bardziej miękkie i nastrojowe. Światło wydobywa szczegóły, podkreślając otoczenie poprzez atrakcyjną grą świateł i cieni. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 24 mm, 1/100 s, f/10 i ISO 640.

Ziemia cały czas się kręci, więc kąt i jakość naturalnego światła cały czas się zmienia. W południe, gdy słońce jest wysoko nad horyzontem, mocne światło będzie padać pionowo, umożliwiając robienie zdjęć o silnym kontraście. Fotografowie zwykle nie lubią tego rodzaju światła, ale może ono się sprawdzić, jeśli celem jest uchwycenie światła słonecznego na zdjęciu.

Kiedy słońce zbliża się do horyzontu, światło musi pokonać większą część ziemskiej atmosfery. Niższe długości fal widma kolorów, takie jak niebieski i fioletowy, są rozpraszane przez cząsteczki w atmosferze, więc kolory stają się bardziej miękkie i cieplejsze. To dlatego wieczorne światło i zachody słońca mają żywe odcienie czerwieni i żółci. Czas tuż po wschodzie słońca i tuż przed jego zachodem znany jest jako „złota godzina”.

2. Wykorzystaj w pełni warunki pogodowe

Pozbawione liści drzewa spowite w niebieskiej mgle. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM.

Chmury i mgła zmiękczają i rozpraszają naturalne światło, zapewniając nastrojowe efekty. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS RP z obiektywem Canon RF 35mm F1.8 MACRO IS STM; 1/160 s, f/7,1 i ISO 250.

Mężczyzna stoi w lesie w zimowy dzień z aparatem Canon ustawionym na statywie.

Zamglone światło w zimowy poranek jest idealne do uchwycenia nastrojowej wiejskiej scenerii.

Warunki atmosferyczne mają duży wpływ na jakość naturalnego światła. W pochmurny dzień chmury rozpraszają światło słoneczne. Cienie są wtedy mniej wyraziste. Mgła i deszcz mogą jeszcze bardziej zmiękczyć i ochłodzić światło.

Pora roku również odgrywa rolę. Wszystko zależy od tego, w którym miejscu świata się znajdujemy, ale zasadniczo w zimie nachylenie ziemi sprawia, że słońce jest dalej, przez co kąt padania światła jest bardziej ostry. Zatem mimo że dni są krótsze, efektywnie mamy dostęp do większej ilości światła kierunkowego. Z drugiej strony latem słońce osiąga wyższe apogeum na niebie, więc w godzinach około południowych światło pada bardziej pionowo i jest mniej atrakcyjne w kontekście fotografowania.

„Zimą, kiedy filmujemy lub fotografujemy śnieg albo zachmurzone niebo, często nieco trudniej dobrać odpowiednie ustawienie” – wyjaśnia Sebastien Devaud, ambasador firmy Canon. „Lepiej wybrać trochę większą ekspozycję niż to, co sugeruje automatyka. Dzięki temu śnieg i niebo wyjdą białe, a nie szare. Można też wybrać tryb czarno-biały. To zawsze podkreśla dramaturgię tej pory roku. Z kolei mgła, woda czy nisko zawieszone chmury dobrze nadają się do budowania szczególnego nastroju zimowych ujęć”.

3. Wykorzystaj światło zastane do tworzenia portretów

Oświetlony z boku i wykonany aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM portret osoby z jasnymi kręconymi włosami, która patrzy prosto w obiektyw.

Ustawienie obiektu obok dużego okna lub świetlika to idealny sposób na wykorzystanie światła zastanego. Okno wykuszowe na lewo od aparatu tworzy atrakcyjny rezerwuar miękkiego, naturalnego światła. Możesz poeksperymentować z zasłonami lub siatkami, aby rozproszyć światło w celu uzyskania pożądanego efektu. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM; 1/200 s, f/2,8 i ISO 500.

Tancerka baletowa balansuje na jednej nodze z wyciągniętymi rękami. Przez znajdujące się przed nią okiennice wpada światło słoneczne. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.2L USM.

Jasne promienie słoneczne wpadające przez okiennice zostały tutaj wykorzystane do uzyskania bardziej dramatycznego efektu. Są one kluczowym elementem obrazu. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.2L USM; 1/1500 s, f/2 i ISO 200. © Javier Cortes – ambasador firmy Canon

W większości pomieszczeń prawdopodobnie znajdują się obszary z pięknym naturalnym światłem, które można uchwycić. Okno to źródło miękkiego oświetlenia zbliżonego do światła ze studyjnego softboxu. Jeśli więc fotografujesz ludzi w pomieszczeniu, poproś ich o przybliżenie się do okna i wyłącz sztuczne oświetlenie.

Możesz również użyć odbłyśnika, aby odbić światło z zewnątrz w kierunku obiektu. Odbłyśnikiem może być coś tak prostego jak duża biała kartka lub folia aluminiowa. Odbłyśnik zapewni łagodne, naturalne światło, które można skierować pod takim samym kątem jak w przypadku używania lampy błyskowej.

Dziecko na polu opiera rękę na drewnianym słupku. Bezpośrednie światło słoneczne rzuca ostre cienie na jego twarz. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM.

Prosty odbłyśnik może być przydatny do tworzenia portretów w słoneczne dni. Tutaj bezpośrednie światło słoneczne tworzy ostre cienie. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM; 1/250 s, f/5,6 i ISO 100.

Dziecko na polu opiera rękę na drewnianym słupku. Do zmiękczenia światła zastosowano odbłyśnik. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM.

Na tym zdjęciu odbłyśnik odbija światło w zacienioną stronę i zmniejsza kontrast. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM; 1/250 s, f/5,6 i ISO 100.

Jakość światła ma duży wpływ na portrety plenerowe. Jasne światło słoneczne może być raczej niekorzystne dla twarzy, ponieważ tworzy ostre cienie i powoduje, że fotografowane osoby mrużą oczy. Pochmurne warunki są idealne, ponieważ miękkie światło zmniejsza kontrast.

Jeśli świeci słońce, a nie możesz czekać na zachmurzenie, możesz zrobić zdjęcia portretowe w cieniu drzewa lub budynku, ponieważ światło tam jest bardziej miękkie i korzystne dla twarzy. Możesz też spróbować kontrolować światło za pomocą odbłyśnika, cieniując obiekt, odbijając światło w stronę cieni lub używając panelu dyfuzyjnego. Idealnym rozwiązaniem jest wydajna i niedroga blenda 5 w 1. Przy doborze koloru blendy trzeba uwzględnić kolor skóry obiektu.

Dziecko na polu opiera rękę na drewnianym słupku. Do zacienienia jego twarzy użyto odbłyśnika. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM.

Tutaj odbłyśnik został użyty do osłonięcia twarzy przed słońcem w celu stonowania obrazu. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM; 1/250 s, f/5,6 i ISO 640.

Dziecko na polu opiera rękę na drewnianym słupku. Do zmiękczenia światła słonecznego zastosowano panel dyfuzyjny. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM.

Dla porównania: panel dyfuzyjny z odbłyśnika 5 w 1 zmiękcza światło słoneczne, zapewniając lepszy rozkład światła na portrecie. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 50mm F1.8 STM; 1/250 s, f/5,6 i ISO 100.

4. Wykorzystaj słabe światło na swoją korzyść

Samotnie stojące drzewo na zboczu wzgórza, ukazane na tle błękitnego nieba o zmierzchu. Zdjęcie zrobione aparatem EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

Wbudowany stabilizator obrazu (IBIS) w aparatach z systemu EOS R, takich jak EOS R6, umożliwia wykonywanie zdjęć z ręki w słabym świetle z czasem naświetlania wynoszącym nawet kilku sekund. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 27 mm, 2 s, f/11 i ISO 100.

Gdy słońce zachodzi za horyzont, pozostałe naturalne światło przybiera chłodne niebieskie odcienie zmierzchu. Może to być świetny moment na zrobienie zdjęć. Poziom oświetlenia jest tak niski, że potrzebny jest aparat skutecznie radzący sobie w słabym świetle. Aparaty z większymi matrycami są w stanie zebrać więcej słabnącego naturalnego światła, zwłaszcza w połączeniu z obiektywem o szerokiej maksymalnej przysłonie.

O zmierzchu może być konieczne wydłużenie czasu naświetlania, aby do matrycy aparatu mogło dotrzeć więcej światła. Aparaty bezlusterkowe z systemu EOS R firmy Canon mają przełomową technologię IBIS, dzięki której aparat można trzymać w rękach nawet przy czasie naświetlania wynoszącym sekundę lub dłużej – bez obaw o to, że drgania aparatu zniszczą ujęcie.

5. Wybierz optymalne ustawienia pod kątem warunków

Zbliżenie na obiektyw Canon 50 mm podpięty do aparatu Canon EOS R6.

Obiektywy z szerszą (jaśniejszą) przysłoną, takie jak Canon RF 50mm F1.8 STM lub RF 24mm F1.8 MACRO IS STM, idealnie nadają się do fotografowania przy słabym oświetleniu.

Ekran dotykowy aparatu Canon EOS R6 pokazujący ustawienia trybu ręcznego.

Użyj trybu ręcznego (M) z automatyczną czułością ISO do zdjęć w świetle naturalnym, aby mieć kontrolę zarówno nad czasem naświetlania, jak i nad przysłoną.

Jeśli potrafisz dobierać przysłonę i czas naświetlania, to jednym z najlepszych trybów ekspozycji do fotografowania w naturalnym świetle jest tryb ręczny (M) z automatyczną czułością ISO. W ten sposób aparat pracuje z optymalną czułością ISO w odniesieniu do światła zastanego. Dobre wyjściowe ustawienie ekspozycji w świetle dziennym to: czas naświetlania 1/200 s, przysłona f/8 i automatyczna czułość ISO. Wieczorem, gdy poziom światła jest niższy, otwórz przysłonę minimum do poziomu f/2,8, aby utrzymać niski poziom czułości ISO i zrobić wyraźniejsze zdjęcia z mniejszą ilością szumów. W tym przypadku nieoceniony okazuje się obiektyw z szybką maksymalną przysłoną, np. Canon RF 50mm F1.8 STM.

Słabe oświetlenie często zmusza do fotografowania z wysoką czułością ISO, a to może prowadzić do zwiększenia ilości szumu na zdjęciu. Autofokus również może stanowić większe wyzwanie. Jednak w przypadku korzystania z aparatu o dobrych parametrach pracy w słabym świetle, takiego jak Canon EOS R6 lub EOS R7, można rejestrować czysty obraz przy wysokich czułościach ISO, takich jak 3200, a nawet większych. Ponadto najlepszy w tej klasie urządzeń autofokus działa w niemal całkowitej ciemności

6. Dopasuj balans bieli do temperatury barwowej otoczenia

Na ekranie dotykowym z tyłu aparatu Canon widać różowe kwiaty i włączone ustawienie „Pochmurny dzień”.

Dopasuj ustawienia balansu bieli do warunków, aby wiernie odwzorować kolory.

Oprócz jakości naturalnego światła trzeba również uwzględnić jego barwę. Może się ona zmieniać w ciągu dnia. Rano jest dość ciepła. W południe jest chłodniejsza, a wieczorem znów robi się ciepła. Mierzymy ją w stopniach Kelvina, a zmiana może wahać się w zakresie od 2000 K o świcie do 7000 K w pełnym świetle dziennym.

Kolory mogą być również chłodniejsze, gdy znajdujemy się w cieniu lub pod osłoną chmur. W związku z tym należy ustawić balans bieli tak, aby pasował do warunków. Używamy do tego jednego z zaprogramowanych trybów. Jeśli masz wątpliwości, fotografuj w formacie RAW, ponieważ możesz później wybrać dowolny balans bieli podczas edycji zdjęć w oprogramowaniu do obróbki i edycji obrazów RAW, takim jak darmowy program Digital Photo Professional firmy Canon.

7. Fotografuj z długą ekspozycją po zmroku

Wysokie drzewo stoi samotnie o zmierzchu. Za nim widać rozległe, niebieskie niebo. Zdjęcie zrobione aparatem EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

Długi czas naświetlania powoduje rozmycie wolno poruszających się chmur. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 29 mm, 137 s, f/22 i ISO 100.

Aparat firmy Canon skierowany na samotnie stojące drzewo. Obok widać ekran smartfon z aplikacją Canon Camera Connect.

Aplikacja Canon Camera Connect umożliwia uruchamianie i zatrzymywanie ekspozycji w trybie Bulb za pomocą telefonu.

Ustawienie aparatu na stabilnym podłożu lub na statywie umożliwia fotografowanie scen o zmierzchu, a nawet przy świetle księżyca. Można używać wtedy bardzo długiego czasu naświetlenia, wynoszącego nawet kilkanaście. W przypadku sparowania aparatu z aplikacją Canon Camera Connect możesz użyć telefonu do wyzwalania migawki, uruchamiania i zatrzymywania ekspozycji w trybie Bulb oraz zdalnego fotografowania. Jest to przydatna funkcja, jeśli aparat znajduje się w pozycji, w której trudno spojrzeć na ekran LCD, lub w przypadku ujęć, w których nawet najmniejszy ruch aparatu spowodowałby rozmycie obrazu lub zepsułby efekt.

8. Zwróć uwagę na obiekt i otoczenie

Siedzące na płocie dziecko trzyma baloniki na tle zachodzącego słońca. Zdjęcie zrobione aparatem EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM.

Użyj ujemnej wartości kompensacji ekspozycji, aby spowodować niedoświetlenie pierwszego planu i uzyskać wyraźne sylwetki na tle zachodzącego słońca. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R6 z obiektywem Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM; 24 mm, 1/250 s, f/16 i ISO 100.

Wykonane w słabym oświetleniu zdjęcie modelki w falbaniastym kołnierzu pozującej przed rozmytymi światłami ulicznymi. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R z obiektywem RF 85mm F1.2L USM DS.

Rozmyte światła uliczne tworzą nastrojowe tło tego portretu wykonanego przy słabym oświetleniu. Zdjęcie zrobione aparatem Canon EOS R z obiektywem Canon RF 85mm F1.2L USM; 1/160 s, f/1,2 i ISO 800.

Różne właściwości naturalnego światła mogą pasować do określonych obiektów. Na przykład subtelne światło z okna może być idealne do nastrojowych, stonowanych portretów. Z kolei bezpośrednie światło słoneczne jest idealne do pokazania żywych kolorów i faktur, takich jak futro czy pióra w fotografii przyrodniczej. Długie cienie mogą świetnie sprawdzić się w przypadku scen architektonicznych i ulicznych, podczas gdy oświetlenie zachodzącego słońca jest idealne do uchwycenia sylwetek na tle pełnego kolorów nieba.

Można również wykorzystać dostępne sztuczne światło, takie jak latarnie uliczne, lampki biurkowe czy blask z ogniska lub paleniska.

Światło jest dostępne w wielu różnych postaciach, więc zawsze, gdy wychodzisz z aparatem, zadawaj sobie pytanie: „Czy światło jest twarde czy miękkie, mocne czy słabe, ciepłe czy chłodne, pada z góry czy z boku?”. Zapoznaj się z podstawowymi zasadami dotyczącymi oświetlenia, aby robić atrakcyjne zdjęcia w każdych warunkach.



Autor: James Paterson

Powiązane produkty

Powiązane artykuły

  • TECHNIKI OŚWIETLANIA

    Siedem porad dotyczących fotografowania przy słabym oświetleniu

    Poznaj najważniejsze techniki umożliwiające robienie wyraźnych zdjęć przy słabym oświetleniu i najlepszy zestaw firmy Canon do fotografowania w takich warunkach.

  • PODSTAWY FOTOGRAFOWANIA

    Rozpoczęcie przygody z fotografią sportową

    Chcesz przejść ze smartfona na aparat? Nasz przewodnik po fotografii dla początkujących zawiera wszystko, czego potrzebujesz, aby rozpocząć swoją przygodę.

  • PODSTAWY FOTOGRAFOWANIA

    Jak kontrolować ekspozycję

    Przejmij kontrolę nad przysłoną, czasem naświetlania i czułością ISO.

  • TECHNIKI WIDEO

    Wskazówki dotyczące filmowania nocą

    Otwórz zupełnie nowy świat kreatywności dzięki naszemu przewodnikowi poświęconemu filmowaniu nocą.